یک تاریخ نویس ( تورج دریایی ) به حمله اعراب به استان فارس اشاره می کند و از جنگ خبر می دهد و دیگری، ریکا گیزلن (Rika Gyselen )، سکه شناس فرانسوی، نیز شیوه حکمرانی اعراب در استان فارس را مطرح می کند و از آزادی، یا آبادی خبر می دهد. حالا کدام از این دو درست گذشته فارس در سال های اول فرمانروایی اعراب را بازسازی کرده اند. دریایی گذشته فارس را خونین نشان می دهد و گیزلن بدون خشونت. متد تاریخ نویسی دریایی سنتی است و گیزلن مدرن. دریایی به طبری و بلاذری ( تاریخ شفاهی که 150 سال بعد نوشته شده اند ) و سکه ها مراجعه می کند و گیزلن به اسناد کتبی همان دوره، به سکه ها:
http://www.chubin.net/?p=16002 (گیزلن)
http://www.chubin.net/?p=12160 (دریایی )
خشایارشا در جنگ سالامیس